(For English scroll down)
Behalve in mijn biografie "Wakker in een vreemde wereld" die slechts door enkele goede vrienden van mij is gelezen, heb ik hier nooit over geschreven. Het is dit jaar 2025 precies 40 jaar geleden en misschien is het nu wel het moment omdat ook los te gaan laten. Ik heb er 40 jaar mee lopen zeulen, dus tijd om los te laten.
We schrijven vrijdag 27 september 1985. Ik woonde bij mijn oma omdat verder niemand mij wilde hebben. Oma en ik hadden een goede band met elkaar, een blik naar elkaar zei meer dan duizend woorden. Twee handen op een buik dus. Ik was die dag op mijn stageplaats bij de Albert Heijn aan het werk geweest. Oma had zoals gewoonlijk heerlijk gekookt, gekookte andijvie, gekookte aardappels en gestoofd rundvlees.
Na het eten besluit ik om nog even naar de lokale platenwinkel te gaan voor een gedrukt exemplaar van de Nederlandse Top 40 en om een singletje te kopen. Ik zou rond 20 uur weer terug zijn, dan zouden oma en ik samen tv gaan kijken. Toen ik thuis kwam rond 20 uur stond er een pannetje met droog gekookte melk op het vuur. Ik zet dus het vuur uit en roep oma. Oma komt niet en geeft ook geen antwoord. Ik loop naar de woonkamer en zie oma onderuitgezakt verduft in haar gele leren stoel zitten. Ik vraag aan oma wat er aan de hand is en zeg dat er een pannetje droog gekookte melk op het vuur stond.
Oma wil opstaan maar kan niet overeind komen. Ik voel haar temperatuur en heb meteen door dat het niet goed is. Ik zeg tegen oma dat ze naar bed moet gaan en dat ik de dokter ga bellen. Ik help oma onder protest overeind, oma wilde tv kijken, maar ik acht dat niet goed. Ik help haar naar haar slaapkamer en leg op haar zij op bed. Ik bel de dokter maar die zegt dat die geen dienst meer heeft en dat ik zijn collega moet bellen. Ik bel hem en hij zegt, zal wel een griepje zijn. Hij zou even komen kijken, hij woonde een straat verder van ons vandaan.
Ik ga terug naar de slaapkamer van oma en zie dat ze op haar rug is gerold en dat er wit schuim uit haar mond komt. Ik rol oma weer op haar zij, voel haar arm over mijn rug naar beneden glijden en weet dat oma er niet meer is. Ik heb nooit Latijns leren te spreken ondanks dat ik van Katholieke huize ben, maar op het moment dat ik begrijp dat oma is overleden spreek ik vloeiend Latijns. Dat bedenk ik me wat ik moet doen en bel een oom en tante die bij ons in het dorp wonen. Mijn oom neemt op en ik zeg, met een gebroken stem, oma is dood. Hij zegt, wat zeg je daar? Ik zeg oma is dood. Hij zegt, we komen eraan. Binnen drie minuten zijn ze er en mijn oom en tante gaan kijken.
Als mijn oom weer de woonkamer in komt begint die ongelofelijk te huilen. Ik sla mijn armen om mijn oom heen en troost hem. Dan gaat plots de deurbel, de dokter staat voor de deur. ik doe de deur open en hij zegt, wat is er nu allemaal aan de hand? Ik zeg, u bent te laat, ze is reeds overleden. De dokter gaat kijken en maakt de overlijdensakte op waarna hij weer weggaat. Als ik, oom en tante weer een beetje tot ons positieve zijn gekomen wordt de rest van de familie "twee andere dochters van mijn oma" opgebeld. Binnen een halfuur is iedereen aanwezig. Er wordt koffie gedronken en ik moet precies vertellen wat er allemaal is gebeurd. Als ik dat heb gedaan is mijn rol volledig uitgespeeld. Dan gaat weer de deurbel, de begrafenisondernemer aan de deur die inmiddels ook was ingelicht. Oma wordt in een kist gelegd en afgevoerd naar het mortuarium.
Wat er daarna gebeurd schokt mij diep. Oma is net een uurtje overleden en mijn ooms en tantes beginnen het huis te plunderen. Haar geld, haar sieraden en al het andere van waarde wordt weggehaald. Alleen de twee slaapkamers op de bovenverdieping waar mijn spullen staan worden overgeslagen. Er wordt ook besloten dat ik naar mijn vader moet. Ik protesteer, maar dat wordt genegeerd. Mijn vader wordt gebeld en een half uur later zit ik in tranen bij mijn vader in de huiskamer. Nadat de oom die mij naar mijn vader had gebracht weg is gegaan zegt mijn vader, het is frappant, je moeder stierf in mijn armen en nu is haar moeder in jouw armen overleden. Er was op dat moment geen ander mens op de wereld die voelde en begreep wat voor een verschrikkelijk verdriet ik had dan mijn vader.
Wat ook hetzelfde was als bij je moeder zijn de doctoren. Toen ik belde voor je moeder moest ik ook zijn collega bellen omdat zijn dienst erop zat. En het zijn ook precies dezelfde doctoren. Die avond hebben mijn vader en ik nog heel veel gesproken met elkaar. Ik heb in mijn leven drie goede gesprekken gehad met mijn vader. De eerste was in een zandbak in 1975 waarin hij probeerde uit te leggen waarom hij was hertrouwd, het tweede gesprek was toen mijn oma was overleden en het derde goede gesprek was een jaar voordat hij overleed. Die avond hadden zowel ik als mijn vader de onuitgesproken hoop dat we vanaf nu weer samen door het leven heen konden gaan na tien jaar van elkaar te zijn gescheiden, maar binnen een maand moest ik weer naar een kindertehuis. Ik was gebroken. Ik was mijn oma kwijt die zo'n beetje mijn tweede moeder was geweest na het overlijden van mijn eigen moeder en nu was ik ook mijn vader weer kwijt. Ik voelde me verraden, al had ikzelf misschien ook dingen anders kunnen doen. Ik wil mijn eigen rol niet onder het vloerkleed schuiven.
Dit is de single die ik eerder die avond had gekocht bij de lokale platenzaak. Chris Rea - All Summer Long. Dit nummer zal voor mij voor altijd verbonden zijn met het overlijden van mijn geliefde oma, mijn munske zoals ik haar altijd liefkozend noemde. Voor video scroll naar beneden.
Peter68 © ® 26-09-2025
♥
In my arms
Except for my biography "Awake in a Strange World," which only a few good friends have read, I've never written about this. It's been exactly 40 years this year, 2025 and maybe now it is time to let it go. I've been carrying it around for 40 years, so time to let go.
It's Friday, September 27, 1985. I was living with my grandmother because no one else wanted me. Grandma and I had a great bond, a look at each other said more than a thousand words. We're two peas in a pod, really. That day I had been working at my internship at Albert Heijn. As usual, Grandma had cooked a delicious meal: cooked endive, boiled potatoes and stewed beef.
After dinner I decided to go to the local record store to get a printed copy of the Dutch Top 40 and to buy a single. I would be back around 8 pm, then Grandma and I would watch TV together. When I got home around 8 pm, there was a pan of dry boiled milk on the stove. So I turn off the heat and call Grandma. Grandma didn't come and didn't answer. I walk into the living room and see Grandma slumped dazedly in her yellow leather chair. I ask Grandma what's going on and say that there was a pan of boiled-dry milk on the stove.
Grandma wanted to get up but couldn't. I feel her temperature and immediately know that something is not right. I tell Grandma to go to bed and that I'll call the doctor. I help Grandma up under protest, Grandma wanted to watch TV, but I don't think that's a good idea. I helped her to her bedroom and laid her on her side on the bed. I call the doctor but he says he is no longer on duty and that I should call his colleague. I call him and he says it must be the flu. He said he would come and take a look; he lived down the street from us.
I go back to Grandma's bedroom and see that she's rolled onto her back and white foam is coming out of her mouth. I roll Grandma back onto her side, feel her arm slide down my back and know that Grandma is no longer there. I never learned to speak Latin despite being from a Catholic family, but the moment I understood that my grandmother had passed away, I spoke Latin fluently. Then I think about what to do and call an uncle and aunt who live in our village. My uncle answers, and I say, in a broken voice, "Grandma is dead." He says, "What are you saying?" I say, "Grandma is dead." He says, "We're coming." They're there within three minutes and my uncle and aunt go to check.
When my uncle comes back into the living room, he starts crying uncontrollably. I put my arms around my uncle and comfort him. Then suddenly the doorbell rings; the doctor is at the door. I open the door, and he says, "What's going on?" I say, you are too late, she is already dead. The doctor goes to examine my Grandma and draws up the death certificate, after which he leaves again. When my uncle, aunt, and I had regained some of our composure, the rest of the family, "two other daughters of my grandmother," were called. Within half an hour, everyone is there. Coffee is served, and I have to explain exactly what happened. Once I've done that, my role is completely played out. Then the doorbell rings again, the undertaker at the door who had also been informed in the meantime. Grandma is placed in a coffin and taken to the morgue.
What happened next shocked me deeply. Grandma had only been dead for an hour and my uncles and aunts beginning to ransacking the house. Her money, her jewellery and everything else of value is taken away. Only the two bedrooms upstairs where my stuff is kept are skipped. It is also decided that I have to go to my father. I protest, but it is ignored. My father gets a call and half an hour later I'm sitting in tears in my father's living room. After the uncle who had taken me to my father left, my father said, it is striking, your mother died in my arms and now her mother has died in your arms. At that moment there was no other person in the world who felt and understood what terrible grief I had than my father.
What was also the same as with your mother are the doctors. When I called for your mother, I also had to call his colleague because his shift was over. And they are exactly the same doctors. That evening, my father and I talked a lot. I've had three good conversations with my father in my life. The first was in a sandbox in 1975 trying to explain why he had remarried, the second conversation was when my grandmother had passed away and the third good conversation was a year before he passed away. That evening, both my father and I had the unspoken hope that we could now go through life together again after ten years of being separated, but within a month I had to go back to an children’s home. I was broken. I had lost my grandmother, who had been practically my second mother after my own mother's death and now I had lost my father again. I felt betrayed, even though I perhaps could have done things differently. I don't want to sweep my own role under the rug.
This is the single I bought earlier that evening at the local record store. Chris Rea - "All Summer Long." This song will forever be associated with the passing of my beloved grandmother, my "munske" as I always affectionately called her.
Peter68 © ® 26-09-1985
♥
